De wandtegels van het koor en het transept zijn ontworpen door kerk ontwerper Friedrich Wilhelm Mengelberg voor de restauratie van de Onze-Lieve-Vrouwe-Ten-Hemelopneming aan het einde van de 19e eeuw. Mengelberg werd oorspronkelijk opgeleid als beeldhouwer in Keulen, totdat hij in contact kwam met Franz Bock, een theoloog en kunsthistoricus met een fascinatie voor textiel die later ook Mengelberg zou inspireren. Via Bock kreeg hij de opdracht voor het maken van een bisschoppelijke stoel (kathedra) voor de Sint-Catharinakathedraal in Utrecht. Zijn werk werd zeer goed ontvangen en de pastoor GW van Heukelum die hem uitnodigde om zich in Utrecht te vestigen. Heukelum was mede-oprichter van het Bernulphusgilde dat neogotische Christelijke kunst promootte. Het Bernulphusgilde bestond voornamelijk uit geestelijken, maar Heukelum omringde zich ook met kunstenaars met een vergelijkbare visie, waaronder Mengelberg en Alfred Tepe, wat hun werk aanzienlijk heeft beïnvloed.[1] Mengelberg ontwierp de tegels maar maakte ze niet, dit werd overgelaten aan Jan Schillemans, een tegelmaker uit utrecht.

De reden dat Mengelberg deze tegels op de eerste plaats plaatst is Mgr. Otto Anthonius Spitzen die in 1866 koster werd van de Onze-Lieve-Vrouwe-Ter-Hemelopening. Hij was bevriend met andere artistiek ingestelde kosters zoals Heukelum. Die, zoals hierboven besproken, het Bernulphusgilde oprichten, waar Spitzen ook deel van uitmaakte. Vanaf het moment dat hij koster werd, was de restauratie van de middeleeuwse kerk een van zijn grootste zorgen. Ondanks originele protesten wist Spitzen tussen 1870 en 1889 een grootschalige renovatie van de kerk te laten uitvoeren. Geheel in de stijl van het Bernulphusgilde. In 1975-1981 onderging de kerk nieuwe restauraties, in deze periode was neogotiek niet erg populair en werd het neogotische interieur van het schip verwijderd. Er waren plannen om ook het interieur van het transept en het koor te verwijderen, maar gelukkig won de neogotische stijl voldoende aan populariteit om dit te voorkomen. Daarom blijven het koor en de muur in bijna volledig originele stijl.[2]

BRONNEN

Afbeeldingen:

• Portret foto Friedrich Wilhelm Mengelberg, ca. 1910, fotograaf: van Winsen. https://www.geni.com/photo/view/4446469567080061107?album_type=photos_of_me&photo_id=6000000016187853048
• Portret van Mgr. O.A. Spitzen, naar een schilderij in het bezit van A.J.R.R. Spitzen te H. https://www.wieiswieinoverijssel.nl/zoekresultaten/p2/46-otto-spitzen

1. Looyenga, A.J. “Mengelberg, Friedrich Wilhelm (1837-1919).” Resources. Instituut voor Nederlandse Geschiedenis, November 12, 2013. http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn2/mengelbergfw.
2. “Zwolle, Onze Lieve Vrouw Ten Hemelopneming.” Kerkcollectie Digitaal. Museum Catharijne Convent. https://kerkcollectie.catharijneconvent.nl/dashboard.